با بازگشت رسمی دونالد ترامپ به کاخ سفید در قامت چهلوهفتمین رئیسجمهور ایالات متحده آمریکا، برخی بازیگرا ن همچون جمهوری اسلامی ایران از هماکنون به تأثیر فوری و بلندمدت این چهره «غیر متعارف» کاخ سفید میاندیشند.اولویت سیاسی ترامپ؟
به نوشته میدلیست مانیتور، فعلا ایران از هجوم دستورات اجرایی ترامپ که پس از ادای سوگند ریاست جمهوری امضا کرده بود جان سالم به در برده است. به جز چند فرمان کلی که شامل ایران میشود، تاکنون چیز دیگری امضا نشده که مستقیماً ایران را تحت تأثیر قرار دهد.
اینکه در اولین موج فرمانهای که از پشتوانه قانونی هم برخوردارند خبری از ایران نیست، میتواند به این معنی باشد که این بازیگر، حداقل در حال حاضر، موضوع اصلی سیاست خارجی دولت ترامپ نیست. با این وجود، این موضوع در ذهن ترامپ به عنوان اولویت اصلی باقی می ماند. حتی اگر به هر دلیلی اولویت این موضوع از خاطر او فراموش شود، اسرائیل و کابینه تندروی کنونی آن آنجا هستند تا به او یادآوری کنند -و او با امضای یک فرمان اجرایی لغو تحریمها علیه شهرکنشینان افراطی در کرانه باختری اشغالی، به سرعت بر حمایت بی دریغ خود از اسرائیل تاکید کرد.
خاورمیانه و میراث ترامپ
اگر ترامپ هرگونه تغییر مسیر در رابطه با ایران را در نظر بگیرد، اولین مانعی که با آن روبرو خواهد شد، مخالفتهای اسرائیل است صرف نظر از اینکه چه کسی در تلآویو قدرت را در دست دارد. آرزوی دیرینه بنیامین نتانیاهو، کشاندن آمریکا به نوعی اقدام نظامی علیه تأسیسات نفتی و هستهای ایران است. درست یک هفته قبل از آغاز به کار، ترامپ در پاسخ به این سوال که آیا حاضر به جنگ با ایران است، گفت: «هر چیزی ممکن است اتفاق بیفتد». او ضمن اینکه تأکید بر اینکه جنگ اجتنابناپذیر نیست، تایید کرد که «وضعیت بسیار بیثباتی است» و او آن را نادیده نمیگیرد.
ادعای رسانههای آمریکایی: ایران برای توافق هستهای جدید آماده است
رسانهای آمریکایی مدعی شده است که ایران آمادگی خود را برای مذاکره درباره یک توافق هستهای جدید به اطلاع دیپلماتهای اروپایی رسانده است.
نقل از ایسنا، گفته میشود دیپلماتهای ارشد فرانسه، آلمان، بریتانیا، و اتحادیه اروپا حدود دو هفته پیش در ژنو با مقامات ایرانی دیدار و درباره برنامه هستهای ایران گفتوگو کردهاند.
ادعای مذاکره بر سر توافقی متفاوت از برجام
براساس این گزارش، مقامات ایرانی در این مذاکرات تأکید کردهاند که حاضر به آغاز مذاکره بر سر توافقی جدید هستند؛ توافقی که ماهیت آن با توافق برجام سال ۲۰۱۵ متفاوت خواهد بود. یادآور میشود که این توافق در سال ۲۰۱۸ با تصمیم یکجانبه دونالد ترامپ، رئیسجمهور وقت آمریکا، بهطور رسمی از سوی واشنگتن ترک شد.
واکنش اروپا؛ تمرکز بر پیشنهادهای ایران و واشنگتن
مقامات اروپایی مدعیاند که ایران از آنان خواسته پیام آمادگی تهران برای مذاکره را به دولت آمریکا منتقل کنند. این در حالی است که اروپاییها تأکید کردهاند تهران باید پیشنهادی ملموس و شامل امتیازات بیشتر درباره موضوعات هستهای ارائه کند.
«ژان نوئل بارو»، وزیر خارجه فرانسه، روز پنجشنبه با اشاره به احتمال دستیابی به توافقی تازه، گفت:
"مذاکره با ایران بهترین گزینه است. جایگزین آن، بهکارگیری قدرت سخت است که پیامدهای خطرناکی برای منطقه، ایران، اروپا و حتی آمریکا بهدنبال خواهد داشت. بنابراین، مذاکرات همچنان منطقیترین مسیر پیشرو است."
واشنگتن در انتظار پیشنهاد تهران؟
این ادعاها در شرایطی مطرح میشود که روابط تهران و واشنگتن همچنان در فضای حساسی قرار دارد و هر دو طرف بر سر چارچوبهای اصلی مذاکرات دچار اختلاف هستند. آینده این گفتوگوها و شانس دستیابی به توافقی جدید، همچنان نیازمند شفافیت و اراده عملی طرفین است.